Trisodyum Sitrat (E 331) – Trisodium Citrate (E 331)
Trisodyum Sitrat (Sodium Citrate), C₆H₈Na₃O₇ kimyasal formülüne sahip, sitrik asidin sodyum tuzlarından biri olan bir bileşiktir. E331 kodu ile gıda katkı maddesi olarak tanınır ve genellikle asidik özelliklere sahip olan bir bileşik olarak bilinir. Trisodyum sitrat, geniş bir uygulama yelpazesinde kullanılan, özellikle asitlik düzenleyici, pH düzenleyici ve koruyucu olarak yaygın bir bileşiktir.
Asidik ve pH Düzenleyici:
Trisodyum sitrat, asitlik düzenleyici olarak kullanılır. Gıdalarda ve içeceklerde pH seviyesini dengelemeye yardımcı olur, böylece ürünlerin taze kalmasını sağlar ve renk koruma özelliği gösterir.
Ayrıca, bazı gıda maddelerinin asidik özelliklerini azaltarak, tat dengesini sağlar.
Koruyucu ve Antimikrobiyal Etki:
Trisodyum sitrat, antimikrobiyal etkileriyle bazı gıda ürünlerinde bakteri ve mantarların büyümesini engeller. Bu sayede, gıda raf ömrü uzar ve bozulma engellenir.
Emülgatör ve Doku Koruyucu:
Sodyum sitrat, bazı gıda ürünlerinde emülgatör olarak kullanılarak yağ ve suyun karışmasını sağlar. Ayrıca, dondurulmuş gıdalar ve işlenmiş etler gibi ürünlerde dokuların korunmasına yardımcı olur.
Sodyum Kaynağı ve Elektrolit Dengesi:
Trisodyum sitrat, sodyum kaynağı olarak, spor içecekleri ve elektrolit dengesini düzenleyen ürünlerde kullanılır. Özellikle, dehidrasyon tedavisinde önemli bir bileşen olabilir.
Trisodyum Sitrat Kullanım Alanları:
Gıda Endüstrisi:
İçecekler: Trisodyum sitrat, asidik içeceklerin pH seviyesini dengeleyerek tatlarının korunmasına yardımcı olur. Özellikle gazlı içecekler, meyve suları ve spor içeceklerinde kullanılır.
Dondurulmuş Gıdalar ve Konserve Ürünler: Trisodyum sitrat, bu tür ürünlerde koruyucu ve dokusal iyileştirici olarak kullanılır. Ayrıca, sebzeler ve deniz ürünlerinde renk koruma sağlar.
Süt Ürünleri: Peynir yapımı ve bazı süt ürünlerinde pH dengesini sağlamak ve ürünlerin stabilitesini artırmak için kullanılır.
Et Ürünleri: Sodyum nitrit yerine kullanılabilecek alternatif bir koruyucu olarak et ve işlenmiş et ürünlerinde kullanılır.
Kozmetik Endüstrisi:
Cilt Bakım Ürünleri: Trisodyum sitrat, bazı cilt bakım ürünlerinde, şampuanlarda ve vücut losyonlarında pH dengesini sağlamak için kullanılır. Ayrıca, formülasyonlardaki asidik bileşenlerin etkisini dengeleyerek, ürünün stabilitesini artırır.
Medikal Uygulamalar:
İlaç Endüstrisi: Trisodyum sitrat, bazı ilaçlarda pH düzenleyici olarak kullanılır. Elektrolit çözeltileri ve kan pıhtılaşma tedavilerinde de yer alabilir.
Trisodyum Sitrat Sağlık ve Güvenlik Durumu:
Trisodyum Sitrat, EFSA (Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi) ve FDA (Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi) tarafından güvenli kabul edilen bir gıda katkı maddesidir.
Normal tüketim seviyelerinde herhangi bir sağlık riski oluşturmaz.
CAS No.: 68-04-2
Trisodyum Sitrat (E331), asitlik düzenleyici, pH düzenleyici ve koruyucu özelliklere sahip bir bileşiktir. Gıda endüstrisi başta olmak üzere, kozmetik ve ilaç sektörlerinde de yaygın olarak kullanılır. Özellikle içeceklerde, süt ürünlerinde, dondurulmuş gıdalarda ve et ürünlerinde kullanılarak ürünlerin stabilitesini artırır ve raf ömrünü uzatır.
Avrupada bilinen ürün markası Trisodyum Sitrat Jungbunzlauer.
Trisodyum Sitrat (E331), birkaç farklı formda ve çeşitli çeşitlerde mevcuttur, ve her biri farklı uygulama alanlarına hitap edebilir.
1. Anhidrat Trisodyum Sitrat (Sodium Citrate Anhydrous)
Özellikleri: Su içermeyen, kuru formudur. Yüksek saflıkta ve genellikle kristal halde bulunur.
Kullanım Alanları: Gıda endüstrisi başta olmak üzere, gıda koruma ve asidoz tedavileri gibi medikal uygulamalarda kullanılır. Ayrıca, sıvı formülasyonlarda ve elektrolit çözeltilerinde yer alabilir.
2. Dihidrat Trisodyum Sitrat (Sodium Citrate Dihydrate)
Özellikleri: İçeriğinde iki molekül su bulunan bir formdur. Bu çeşidi daha yaygın olarak gıda katkı maddesi olarak kullanılır.
Kullanım Alanları: Genellikle gıda ve içeceklerde asidite düzenleyici olarak, süt ve süt ürünleri üretiminde pH düzenleyici, et işleme ve dondurulmuş gıda ürünlerinde kullanılır. Ayrıca medikal çözeltilerde de kullanılabilir.
3. Trisodyum Sitrat Monohidrat (Sodium Citrate Monohydrate)
Özellikleri: İçeriğinde bir molekül su bulunduran formdur. Sodyum sitrat monohidrat, genellikle sıvı formda bulunur.
Kullanım Alanları: Dondurulmuş gıda, içecek, spor içecekleri ve elektrolit çözeltileri gibi ürünlerde yaygın olarak kullanılır. Ayrıca, tıbbi kullanım ve kan pıhtılaşma tedavileri için tercih edilebilir.
4. Teknik Sınıf Trisodyum Sitrat
Özellikleri: Daha düşük saflığa sahip, endüstriyel uygulamalar için üretilen trisodyum sitrat çeşididir.
Kullanım Alanları: Genellikle temizlik ve su arıtma uygulamalarında kullanılır. Ayrıca tekstil ve boyama endüstrisinde de yer alır.
Trisodyum Sitrat ürünlerinin çeşitleri, genellikle içerdiği su miktarına göre farklılık gösterir ve her biri belirli endüstriyel ve ticari uygulamalar için daha uygun olabilir. Anhidrat form genellikle daha saftır ve daha yaygın olarak gıda endüstrisi ve medikal alanlarda tercih edilirken, dihidrat ve monohidrat formları daha yaygın kullanımlı ve pratik ürünlerdir.